Con đường trở về bản thể không bắt đầu bằng những triết lý cao siêu, mà từ việc lặng lẽ nhận biết dòng suy nghĩ thường nhật. Khi ta dừng lại để quan sát tâm trí, ta thấy nó liên tục vẽ lại quá khứ, dựng lên tương lai và dựng nên một "cái tôi" tưởng như vững chắc. Từ khoảnh khắc đầu tiên nhận ra điều ấy, cánh cửa hành trình đã hé mở.
Thực tập Vô Niệm là học cách nhìn thấy suy nghĩ mà không đồng hóa với chúng. Mỗi khoảng lặng giữa những ý nghĩ là một không gian trong sáng, nơi sự an bình vốn có khẽ hiển lộ. Ban đầu, chỉ là vài giây tĩnh lặng. Nhưng càng kiên trì, khoảng không ấy càng rộng mở, đưa ta ra khỏi vòng xoáy căng thẳng của tâm trí.
Vô Niệm không xóa bỏ tư tưởng, mà giúp ta đứng ở một chỗ khác: chỗ của sự tỉnh thức. Ở đó, ta không còn bị cuốn đi, mà chỉ đơn giản chứng kiến.
Khi sự tỉnh thức này trở nên bền vững, ta nhận ra rằng không chỉ suy nghĩ, mà cả cái tôi bám víu vào suy nghĩ ấy cũng không phải bản chất thật. Bản ngã chỉ là một chiếc mặt nạ được dệt từ ký ức, kinh nghiệm và khao khát.
Và rồi, trong một khoảnh khắc nào đó, ta buông rơi mặt nạ ấy. Không còn gì để chứng minh, không còn gì để bảo vệ. Ta không biến mất, mà hiện hữu chân thực hơn – tự do, giản dị và hòa hợp. Đây chính là Vô Ngã: sự trở về với bản thể không còn bị trói buộc bởi cái tôi giả tạo.
Vô Niệm là con đường, Vô Ngã là đích đến. Nhưng con đường và đích đến ấy không tách rời nhau. Mỗi khoảnh khắc Vô Niệm đều đã hàm chứa mầm mống của Vô Ngã. Và khi Vô Ngã hé mở, ta lại càng sống sâu hơn trong Vô Niệm.
Đây không phải tiến trình tuyến tính, mà là một sự đan xen, nuôi dưỡng lẫn nhau. Vô Niệm giúp tâm tĩnh lặng; từ sự tĩnh lặng ấy, Vô Ngã dần hiển lộ; và chính Vô Ngã lại làm cho Vô Niệm trở nên rộng mở hơn.
Điều này không xa vời. Chỉ cần mỗi ngày dành ít phút ngồi yên, quan sát hơi thở, nhìn sâu vào tâm trí và sống trong nhận biết tỉnh thức. Qua từng khoảnh khắc nhỏ, ta dần rút lui khỏi ảo tưởng cái tôi, để trở về với sự hiện hữu thuần khiết – nơi không còn phân biệt, không còn nắm giữ, chỉ còn tự do và sáng trong.
Và đó chính là hành trình: từ Vô Niệm đến Vô Ngã, từ ảo tưởng đến chân thật, từ cái tôi chật hẹp trở về với bản thể bao la.